علمی : مقایسه اثرات سطوح مختلف نانو‌زئولیت و زئولیت طبیعی جیره‌ای بر خصوصیات استخوان درشت نی، ... - پایان نامه

نظیفی و همکاران (۱۳۸۷) در تحقیقی میزان کلسیم جیره آزمایشی را با کم کردن میزان پودر صدف جیره به ۵/۰ درصد، که این در مقایسه با میزان کلسیم مورد نیاز جوجه‌گوشتی که ۱ درصد می‌باشد بسیار کمتر است، اما در جیره آزمایشی از ۳ نوع زئولیت استفاده کردند که از دو نوع اول ۲ درصد و از نوع سوم ۱ درصد به جیره افزوده شد. به دلیل کمبود کلسیم جیره آن‌ها انتظار داشتند که که جوجه‌ها نشانه‌هایی از بیماری استخوانی ریکتز از خود نشان دهند، اما در طول دوره پرورش چنین بیماری مشاهده نشد و زئولیت توانست با افزایش میزان کلسیم سرم، این کمبود را جبران کند، اما انواع مختلف زئولیت و درصدهای متفاوت آن تاثیری بر میزان کلسیم خون نداشته است، هم‌چنین اختلاف آماری معنی‌داری بین کلسیم جوجه‌هایی که با جیره حاوی ۵/۰ درصد کلسیم تغذیه شده‌اند و گروه‌هایی که با جیره حاوی ۱ درصد کلسیم تغذیه شده‌اند وجود نداشت. پس می‌توان نتیجه گرفت زئولیت سبب حفظ حالت طبیعی کلسیم سرم در گروه‌هایی که میزان کلسیم جیره آن‌ها کاهش داده شده بود، گردید. دلیل این امر را می‌توان جذب کلسیم توسط زئولیت و باند شدن آن در روده و در نتیجه تسهیل در جذب آن دانست.
۶۶
کشاورز^[۱۳۱] (۱۹۹۱) نشان داد که افزایش میزان کلسیم خون هنگام استفاده از زئولیت به علت طولانی شدن زمان عبور خوراک‌هایی است که به اندازه کافی کلسیم و فسفر دارند. مطالعات لیچ و همکاران (۱۹۹۰) نشان داد که استفاده از زئولیت سبب جذب کلسیم شده اما میزان جذب فسفر در روده را کاهش می‌دهد.
واتکینز و سوترن (۱۹۹۱) نیز گزارش کردند افزایش کلسیم جیره به‌طور خطی موجب افزایش کلسیم در پلاسما می‌شود و استفاده از زئولیت سنتز شده موجب افزایش کلسیم جیره غذایی میگردد.
در گزارشی دیگر اعلام شد که استفاده از زئولیت سبب افزایش میزان کلسیم با اثر مستقیم زئولیت بر جذب کلسیم و اثر غیر مستقیم آن در کاهش میزان فسفر در روده است (لیچ و همکاران، ۱۹۹۰).
الیوت و ادواردز (۱۹۹۰) خاصیت تبادل یونی زئولیت را سبب افزایش میزان کلسیم سرم خون دانستند، هم‌چنین الیور^[۱۳۲] (۱۹۸۹) نیز همین علت را دلیل افزایش رسوب کلسیم به پوسته تخم‌مرغ و افزایش ضخامت پوسته تخم‌مرغ می‌داند.
لطف‌الهیان و همکاران (۱۳۸۳) نیز گزارش کرد که استفاده از سطوح ۲، ۴ و ۶ درصد زئولیت سبب افزایش غیرمعنی‌دار فسفر می‌گردد. الرجیو و همکاران (۲۰۱۲) نیز اعلام کردند که سطوح ۱، ۳ و ۵ درصد زئولیت طبیعی تاثیر معنی‌داری بر میزان فسفر ندارد و افزایش سطوح زئولیت سبب افزایش میزان آن می‌شود. نتایج آزمایشات محققین ذکر شده مشابه نتایج آزمایش ما بوده است. در مقابل محققان دیگر بیان داشتند که افزودن زئولیت طبیعی به جیره غذایی جوجه‌های گوشتی سبب کاهش معنی‌دار فسفر سرم خون می‌شود (لیچ و همکاران، ۱۹۹۰، وارد و همکاران، ۱۹۹۰، الیوت و ادواردز، ۱۹۹۱ و نظیفی و همکاران، ۱۳۸۷).
۶۷
پریزادیان و همکاران (۲۰۱۳) گزارش کردند که استفاده از سطوح ۵/۱ و ۳ درصد زئولیت طبیعی سبب افزایش میزان فسفر خون در ۲۱ روزگی می‌شود، اما این افزایش معنی‌دار نبوده است، اما میزان آن در ۴۲ روزگی به‌طور غیر معنی‌داری کاهش می‌یابد.
میزان فسفر در تیمارهای حاوی ۵/۰ و ۱ درصد نانوزئولیت افزایش معنی‌دار داشته است. افزایش فسفر احتمالا به دلیل افزایش میزان آنزیم‌های کبدی از قبیل ALP، ALT و AST باشد. زیرا آنزیم‌های کبدی بنیان‌های فسفات را از سوبسترا جدا می‌کند، هم‌چنین فسفر کوآنزیم آنزیم‌هایی مانند ALT و AST فسفات پیرودکسال است.
۲-۳-۴ آنزیم‌های کبدی
همان‌طور که در جدول ۲-۴ ذکر شد میزان ALP و ALT به‌طور معنی‌داری تحت تاثیر تیمار آزمایشی قرار گرفته است (۰۵/۰>P)، اما تیمارهای آزمایشی بر میزان AST تاثیر قابل توجهی نداشتند (۰۵/۰<P).
سلیبی و همکاران (۲۰۰۹) گزارش کردند که استفاده از زئولیت طبیعی در سطوح صفر، ۱، ۲ و ۳ درصد تأثیر بر میزان AST و ALT در مرغ‌های تخم‌گذار نداشت، اما سطوح ذکر شده سبب افزایش معنی‌دار ALP می‌شود، هم‌چنین اوگوز و همکاران^[۱۳۳] (۲۰۰۲) گزارش کردند که استفاده از ۵/۱ درصد کلینوپتیلولیت در جیره غذای جوجه‌های گوشتی به‌طور قابل توجهی باعث کاهش فعالیت AST و افزایش ALT شده است.
لطف‌الهیان و همکاران (۱۳۸۳) بیان داشتند که استفاده از جیره حاوی زئولیت طبیعی سبب کاهش مقدار آنزیم آلکالین فسفاتاز می‌شود. وی معتقد است که استفاده از زئولیت با افزایش کلسیم خون شده و در نتیجه سبب کاهش میزان آلکالین فسفاتاز می‌شود. دیویر و همکاران^[۱۳۴] (۱۹۹۷) هیچ تغییری در مقدار آنزیم‌های AlT و ALP هنگام استفاده از زئولیت مشاهده نکردند، هم‌چنین یوسف^[۱۳۵] (۲۰۰۴) و غلامی و همکاران (۱۳۹۰) نیز گزارش کردند که زئولیت تاثیری بر میزان ALP، ALT و AST ندارد.
۶۸
تحقیقات ویلهلم و همکاران^[۱۳۶] (۱۹۹۶) بر روی جوجه‌های تغذیه شده با کلرید آلومینیوم^[۱۳۷] در مدت زمان طولانی نشان دهنده تغییرات ALP در سرم خون بوده است. سزیلاجی و همکاران^{[۱۳۸]up> (۱۹۹۴) با افزودن آلومینیوم به شکل ALCl₃ در سطوح صفر، ۲۰۰، ۱۰۰۰ و ۳۰۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده کردند که میزان ALP به صورت قابل توجهی افزایش یافت. این تغییرات وابسته به میزان دز مصرفی ALCl₃ بود.
از علل افزایش میزان ALP می‌توان به تجمع آلومینیوم در کبد اشاره کرد. نمک‌های آلومینیوم با اتصال به DNA و RNA موجب آسیب به بافت‌ها می‌گردد (ویلهلم و همکاران، ۱۹۹۶).
همان‌طور که در جدول ۲-۴ ذکر شد سطوح ۵/۰ و ۱ درصد نانوزئولیت بیشترین میزان ALT را در بین تیمارهای آزمایشی به خود اختصاص دادند با توجه به این‌که تاکنون تحقیقاتی بر روی اثرات نانوزئولیت انجام نگرفته است می‌توان اختلاف میان نانوزئولیت و زئولیت طبیعی را ناشی از نانونقره دانست. احمدی (۲۰۱۲) نشان داد که استفاده از نانونقره در سطوح ۰، ۲۰، ۴۰ و ۶۰ گرم بر کیلوگرم، افزایش معنی‌داری بر ALP، ALT و AST دارد که مشابه نتایج آزمایش ما بود. این اثرات ممکن است به علت استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون چربی و آزاد شدن رادیکال‌های آزاد بدن مرتبط باشد. تحقیقات دیگر نشان داد که عملکرد میتوکندری که در معرض نانوذرات نقره قرار گرفته‌اند به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است، به نظر می‌رسد میتوکندری به سمیت نانونقره حساس است. مشخص شده است که یون‌های مثبت نقره از طریق تعامل با گروه‌های تیول غشای داخلی میتوکندری اثرات مخرب خود را ایجاد نمایند (هوساین و همکاران^[۱۳۹]، ۲۰۰۵ و جونستون و همکاران^[۱۴۰]، ۲۰۱۰). نتیجه تحقیق جوپینتا و همکاران^[۱۴۱] (۲۰۰۸) نشان می‌دهد که نانو مواد می‌توانند از طریق غشای سلولی به راحتی عبور کرده و باعث ایجاد اثرات سمی بر سلامت انسان شود (احمدی، ۲۰۱۲). در مقابل محمود^[۱۴۲] (۲۰۱۲) بیان کرد که استفاده از نانوذرات نقره تاثیرمعنی‌داری بر میزان آنزیم‌های کبدی ALP، ALT و AST ندارد. در تحقیقاتی دیگر توسط ساوسز و همکاران^[۱۴۳] (۲۰۰۹) و احمدی (۲۰۰۹) گزارش شده است که نانوذرات نقره تاثیری بر میزان آنزیم‌های کبدی ندارد.
۶۹
‌۳-۴ مقایسه اثر نانوزئولیت و زئولیت طبیعی بر ترکیب لاشه و اجزای داخلی آن
۱-۳-۴ تأثیر زئولیت طبیعی و نانوزئولیت بر ترکیب لاشه
همان‌گونه که از جدول ۳-۴ مشخص است سطوح مختلف نانوزئولیت و زئولیت طبیعی تأثیر معنی‌داری بر وزن لاشه قابل طبخ، وزن سینه و ران‌ها نداشته است (۰۵/۰<P)، اما از نظر عددی بهترین میزان وزن لاشه مربوط به تیمار حاوی ۵/۱ درصد زئولیت و بیشترین وزن لاشه و ران‌ها مربوط به تیمار ۵/۰ درصد زئولیت می‌باشد.
جدول ۳ -۴ مقایسه میانگین اثیر تیمارهای آزمایشی بر خصوصیات لاشه در سن ۴۲ روزگی (برحسب درصد‌ وزن زنده)}