مقاله درمورد قاعده لاضرر، قانون مجازات، جبران خسارات
3 min read
فهرست مطالب اصلي
1- فصل اول: كليات
1-1- مبحث اول: مفاهيم و تعاريف و مباني مسئوليت
1-2- مبحث دوم: عوامل مؤثر در تحقق مسئوليت مدني
2- فصل دوم: عمد
2-1- مبحث اول: معنا و مفهوم عمد
2-2- مبحث دوم: احسان (حسن نيت)
2-3- مبحث سوم: عدوان (سوء نيت)
2-4- مبحث چهارم: عمد ساده
3- فصل سوم: سهو
3-1- مبحث اول: معنا و مفهوم
3-2- مبحث دوم: بياحتياطي
3-3- مبحث سوم: بيمبالاتي
3-4- مبحث چهارم: بيپروايي
نتيجه
چكيده به زبان انگليسي
فهرست تفصيلي مطالب
مقدمه
1-1- بيان مسئله
2- ترمينولوژي عبارات بكار رفته پاياننامه
2-1- نقش
2-2- عامل
2-3- عامل رواني
2-4- مسئوليت مدني
3- اهميت، ضرورت و فوايد تحقيق
4- تاريخچه بحث
5- روش تحقيق و تجزيه و تحليل اطلاعات
6- كليد واژگان تحقيق
7- اهداف تحقيق
8- فرضيههاي تحقيق
9- سوال اصلي تحقيق
10- سوالات اساسي تحقيق
11- توجيه پلان
1- فصل اول: كليات
1-1- مبحث اول: مفاهيم و تعاريف و مباني مسئوليت
1-1-1- مفهوم مسئوليت مدني
1-1-2- تعريف مسئوليت
1-1-3- تعريف مسئوليت مدني
1-1-4- مباني مسئوليت مدني
1-1-5- تعريف اضرار مدني
1-1-5-1- معناي لغوي خطا
1-1-5-2- معناي لغوي ضرر
1-1-5-3- معناي لغوي اضرار
1-1-5-4- معناي حقوقي خطا
1-1-5-5- معناي حقوقي خطاي مدني
1-2- مبحث دوم: عوامل مؤثر در تحقق مسئوليت مدني
1-2-1- وجود خطاكار مدني
1-2-2- وجود زيانديده
1-2-3- تعداد اطراف
1-2-4- عنصر مادي
1-2-4-1- رفتار
1-2-4-1-1- فعل
1-2-4-1-2- ترك فعل
1-2-4-2- حالت
1-2-4-3- ايجاد وضعيت ضرري
1-2-5- عنصر قانوني
1-2-6- حق قانوني
1-2-7- وجود ضرر
1-2-7-1- شرايط ضرر قابل جبران
1-2-7-1-1- ضرر بايد غير متدارك باشد
1-2-7-1-2- ضرر بايد مستقيم باشد
1-2-7-1-3- ضرر بايد مسلم باشد
1-2-7-1-4- ضرر بايد قابل پيشبيني باشد
1-2-8- رابطه سببيت
1-2-8-1- اثبات رابطه سببيت
1-2-8-2- تعداد اسباب و دشواريهاي آن
1-2-9- تعهد عام به عدم اضرار
1-2-9-1- قاعده لاضرر
1-2-9-1-1- مفاد قاعده لاضرر
1-2-9-1-2- نفي حكم ضرري
1-2-9-1-3- نهي از ضرر زدن به ديگران و خود
1-2-9-1-4- نفي ضرر جبران نشده
1-2-9-1-5- نهي حكومت
1-2-9-1-6- نفي تسبيت به ضرر و اضرار
1-2-10- قانون موجد تعهد عام به عدم اضرار
1-2-11- عامل رواني
1-2-11-1- اركان تشکيل دهنده عامل رواني
1-2-11-1-1- عمد
1-2-11-1-2- سهو
2- فصل دوم: عمد
2-1- مبحث اول: معنا و مفهوم عمد
2-1-1- معناي لغوي عمد
2-1-2- مفهوم عمد در خطاي مدني
2-1-3- مفاهيم مرتبط با عمد
2-1-3-1- علم
2-1-3-2- قصد
2-1-3-2-1- انواع قصد
2-1-3-2-1-1- قصد نوعي
2-1-3-2-1-2- قصد شخصي
2-1-3-2-1-3- قصد منتقل شده
2-1-3-3- انگيزه
2-1-3-4- تفاوت قصد و انگيزه
2-1-3-5- رضايت
2-1-3-6- باور
2-1-4- ارتباط مفاهيم مرتبط با همديگر و نقش آنها
2-1-4-1- تفاوت باور با علم
2-1-4-2- تفاوت باور با دريافت
2-1-4-3- تعيين حدود مفاهيم قصد، شناخت و باور
2-1-4-4- ارتباط مفاهيم قصد، شناخت، انگيزه و رضايت با عنصر معنوي و خطاي مدني
2-1-4-5- چگونگي اثبات قصد
2-1-4-6- چگونگي اثبات انگيزه
2-1-4-7- تفاوت جايگاه قصد در مسئوليت مدني و كيفري
2-2- مبحث دوم: احسان (حسن نيت)
2-2-1- مفهوم لغوي حسن نيت
2-2-2- مفهوم حقوقي حسن نيت
2-2-3- مجاري عملكرد حسن نيت
2-2-3-1- اضطرار
2-2-3-2- فريب خوردن (مغرور شدن)
2-2-3-3- قاعده احسان
2-2-3-4- اكراه
2-2-3-5- قاعده تحذير (هشدار)
2-2-3-6- دفاع مشروع
2-2-3-7- قاعده استيمان
2-2-4- اركان حسن نيت
2-2-4-1- ركن مادي (سوءنيت)
2-2-4-1-1- فعل مثبت
2-2-4-1-2- ترك فعل
2-2-4-1-3- گفتار و نوشتار
2-2-4-1-4- سكوت
2-2-4-2- ركن معنوي
2-3- مبحث سوم: عدوان (سوءنيت)
2-3-1- مفهوم لغوي سوءنيت
2-3-2- مفهوم حقوقي سوءنيت
2-3-3- مجاري عملكرد سوءنيت
2-3-3-1- غش
2-3-3-2- تدليس
2-3-3-3- تقلب نسبت به قانون
2-3-3-4- نجش
2-3-3-5- تعهدي و تفريط
2-3-4- اركان سوءنيت
2-3-4-1- ركن مادي سوءنيت
2-3-4-2- ركن معنوي سوءنيت
2-4- مبحث چهارم: عمد ساده
2-4-1- تقابل حسن نيت و سوءنيت
2-4-2- احتمالات ممكن
2-4-2-1- تقابل تضاد
2-4-2-2- تقابل عدم و ملكه
3- فصل سوم: سهو
3-1- مبحث اول: معنا و مفهوم
3-1-1- معناي لغوي سهو
3-1-2- مفاهيم مرتبط با سهو
3-1-2-1- معناي نسيان
3-1-2-2- خطا
3-1-2-3- اشتباه
3-1-2-4- جهل
3-1-2-5- غفلت
3-1-3- تفاوت مفاهيم مرتبط با سهو با همديگر
3-1-3-1- تفاوت اشتباه و جهل
3-1-3-2- تفاوت خطا و اشتباه
3-1-3-3- تفاوت خطا و جهل
6-1-3-4- تفاوت سهو و نسيان
3-1-4- مفاهيم مرتبط با بياحتياطي و بيمبالاتي
3-1-4-1- مفهوم اهمال و تسامح
3-1-4-2- عدم مهارت
3-1-4-3- عدم رعايت نظامات دولتي
3-1-5- مفهوم سهو در خطاي مدني
3-1-6- اقسام سهو در خطاي مدني ـ بياحتياطي
3-2- مبحث دوم: بياحتياطي
3-2-1- معناي لغوي بياحتياطي
3-2-2- مفهوم حقوقي بياحتياطي
3-2-3- مفهوم فعل مثبت
3-2-3-1- مفهوم تقصر در فعل و ترك فعل
3-2-3-2- تميز فعل و ترك فعل
3-3- مبحث سوم: بيمبالاتي
3-3-1- معني لغوي بيمبالاتي
3-3-2- مفهوم حقوقي بيمبالاتي
3-3-3- مفهوم ترك فعل
3-3-3-1- تاريخچه خطاي مدني ناشي از ترك فعل
3-3-3-2- ترك فعل زيانبار
3-4- مبحث چهارم: بيپروايي
3-4-1- مفهوم لغوي و حقوقي بيپروايي
3-4-2- تفاوت قاصد (عامد) و بيپروا
3-4-3- تفاوت بياحتياط يا بيپروايي
3-4-4- تفاوت بيپروايي با بيمبالاتي
3-4-5- نظريه مسئوليت محض در خطاي مدني
نتيجه
منابع و مآخذ
چكيده به زبان انگليسي
فهرست نشانههاي اختصاري
ج……………………………………………………………………………………………………………………….. جلد
چ…………………………………………………………………………………………………………………….. چاپ
ر.ك……………………………………………………………………………………………………….. رجوع كنيد به
ص………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه
صص…………………………………………………………………………………………………………….. صفحات
ق.آ.د.ع………………………………. قانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب در امور مدني
ق.م…………………………………………………………………………………………………………… قانون مدني
ق.م.ا………………………………………………………………………………………….. قانون مجازات اسلامي
هـ.ق………………………………………………………………………………………………………. هجري قمري
مقدمه
1- بيان مسئله
عامل رواني لازم براي تحقق مسئوليت مدني عبارت از،آن كيفيت نفساني است كه خطاكار مدني، با داشتن آن، مبادرت به اضرار مدني مينمايد؛ در ماده يك قانون مسئوليت مدني ، اين حالت رواني را به عمد و بياحتياطي تعبير كرده است، در حاليكه بيمبالاتي و بيپروايي نيز ميتواند، عامل رواني تحقق مسئوليت مدني محسوب شود؛(کاتوزان-دکتر ناصر،الزامات خارج از قرار داد ،ج1،ص27) نحوه تأثير عامل رواني در تحقق مسئوليت مدني يكي از محورهاي بحث نقش قواعد اخلاقي در حقوق خصوصي است. برخلاف حوزههاي ديگر مانند حوزه حقوق كيفري، در قلمرو حقوق خصوصي اذعان به تأثير دادههاي اخلاقي در قواعد حقوقي با ترديدهاي بيشتري همراه بوده است، امري كه موجب گرديد “ريپر” اثر ماندگاري در اين باب خلق كند؛ بعضاً صرف داشتن انگيزه ناشايست نيز از مصاديق عامل رواني است و اين سوال مطرح ميشود آيا بين خطاكار عمدي با سوءنيت ،و خطاكار عمدي با حسن نيت، و خطاكاري كه فعل زيانبار را در نتيجه بياحتياطي، بيمبالاتي يا عدم مهارت يا عدم رعايت نظامات دولتي انجام ميدهد، از نظرميزان مسئوليت مدني تفاوتي وجود دارد؟ (صغيري،اسماعيل،(1391)جزوات درس مسئوليت مدني تظبيقي دوره دکتري حقوق خصوصي ،دانشگاه آزاداسلامي واحد تبريز)آيا قواعد مسئوليت مدني در تحميل جبران يا تحمل خسارت هيچ تفاوتي بين يك شخص با حسن نيت و شخص با سوءنيت نميگذارد؟ اگر پاسخ به كلي منفي باشد، پرسش بعدي اين است كه در اين صورت چگونه ميتوان چنين نظام حقوقي را مجراي تحقق عدالت و نماد آن دانست؟
و اگر پاسخ به كلي مثبت باشد، سوال بعدي اين خواهد بود كه رافع مسئوليت از عامل ورود زيان به معني ظلم به زيان ديده نيست؟ آيا با هدف مسئوليت مدني كه جبران خسارات وارده به زيان ديده است، منافات ندارد؟ و در اين راستا به مناسبت پرداختن به عامل رواني ، ناگزير از تحليل قصد فعل و قصد نتيجه و مسائلي از قبيل قابليت پيشبيني عرفي نتايج ناشي از عنصر مادي ميباشيم؟ اينجانب در تحقيق حاضر به بررسي مسائلي از اين دست، خواهم پرداخت.
2- ترمينولوژي عبارات به كار رفته در عنوان پاياننامه
2-1- نقش
نقش، در لغت رنگ آميزي کردن شکل و صورت کسي يا چيزي را کشيدن و نيز به معني اثري که روي زمين يا چيزي باقي مانده باشد.(عميد،حسن،1367،فرهنگ فارسي عميد،ص1218).
نقش ،هر طرح و رسم مسطح که جنبهٌ نسبتاًتزئيني داشته و براي تعيين يک محصول صنعتي بکار رفته ياشد.قانون آنرا از تقليد ديگران حمايت ميکند .(جعفري لنگرودي ،محمدجعفر،1374،ترمينولوژي حقوق،ص720)
2-2- عامل
عامل ، در لغت به معني عمل کننده ،کارکن ، کارگر،کسي که با دست کار کند ،کسي که امور مالي يا ملکي کس ديگر را اداره کند .
عامل ،(فقه-مدني )در اصطلاح حقوق اداري استخدام مستخدم دولت را گويند و جمع آن عمال است مثلا عامل زکات يعني مأمور وصول زکات .(مدني-فقه)در معاني ذيل بکار مي رود :الف-عامل مزارعه که زارع است (ماده 519ق-م) ب-عامل مساقات(ماده543ق-م) ج-عامل مضاربه که سوداگر است و اسم ديگر آن مضارب است.(م466ق-م) د-عامل جعاله که طرف جاعل است .(م562ق-م) (تجارت – مدني)عامل به کسي گفته ميشود که از طرف ديگري و بنام او و براي او کار يا کارهايي را انجام مي دهد خواه وکيل باشد خواه نمايندهٌ قانوني (مانند ولي قهري و وصي و قيم)اين مفهوم ترجمه اصطلاح فرنگي mandataire است که در مقابل prepose به کار ميرود و معني آن عامل تابع است يعني کسي که کار معيني را تحت نظر ديگري انجام مي دهد مانند کارمند دولت و يا کارگر که تحت نظر کارفرما کار مي کند. (جعفري لنگرودي، محمدجعفر، 1374، ترمينولوژي حقوق، ص442).
2-3-عامل رواني
عامل رواني يا عنصر معنوي ، قصد فاعل جرم در امور خلافي و عمد intention و در جرائم عمدي و خطاي faute در جرائم خطائي است. بعضي به جاي اصطلاح عنصر معنوي (عنصر اخلاقي) به كار ميبرند كه نارسا است و استعمال كلمه اخلاق (زبان فارسي در چنين مورد تحمل نميكند)، (جعفري لنگرودي، محمدجعفر، 1374، ترمينولوژي حقوق، ص476).
2-4- مسئوليت مدني
مسئوليت در مقام خسارتي که شخص(يا کسيکه تحت مراقبت يا ادارهٌ شخص است)يا اشياء تحت حراست وي به ديگري وارد مي کندو همچنين مسئوليت شخصي بر اثر]]>