نوروز ۹۶ تموم شد و دوران آجیلای پر نمک و شیرینیای بزرگ و کوچیک، دست کم به مدت کوتاهی تموم شد.
اما به هر حال، کم تحرکی و جوشای پوستی که به دلیل تغییر رژیم غذایی در طول تعطیلات ایجاد شده، به ریکاوری خوب نیاز داره.
بهترین ریکاوری و برگشت به شرایط مطلوب قبل از سبک غذایی تعطیلات نوروز، افزایش جنب و جوش و به کار گیری هوای پر تازگی بهاری واسه پیاده روی و دوچرخه سواریای صبحگانی و عصرگاهیه.
علاوه بر افزایش جنب و جوش در روزای بهاری، بعضی نوشیدنیا و خوردنیا هم هستن که می تونن حس و حال خوبی رو به شما تقدیم کنن.
کسایی که در نوروز امسال مسافر شیراز، دیار بهار نارنج و ادب ایران زمین بودن، حتما تحفه ای از این سرزمین پر افتخار و جذاب واسه خود و دوستان به ارمغان آورده ان. عرقیجات شیرازیا مثل گلاب کاشانیا، شهره خاص و بیشتر. بخشی از رژیم غذایی بهاری رو میشه با نوشیدنیایی که ترکیبی از عرقیجات شیرازیا هستش دنبال کرد.
عرقیجات بهاری؛ آغازی واسه خداحافظی با نوشابه های گازدار
بهار، طبیعت و روزگار، رویش دیگری پیدا کرده و رنگ و چهره دیگری به خود می گیرن. آدما هم باید اینجور روشی رو در زندگی خود به کار بگیرن تا تغییر به طور واقعی در اونا احساس شه.
یکی از روشی که میشه با شروع رویش دوباره طبیعت در زندگی خود درست کرد، تغییر در سبک و رژیم غذایی پر کالری، پر شکر و نمکه.
خیلیا شکر، نمک و قند رو سموم سفید رنگ می دونن. نبود مصرف این سه عنصر در وعده غذایی، هیچ مشکلی در زندگی آدم ایجاد نمی کنه. میشه از قند طبیعی و نمکی که در شکلای جور واجور سبزیجات و میوه ها و دیگه عناصر غذاییه، بهره برد.
به کار گیری چیپس و پفک و پاپ کورنای پر نمک و شکلای جور واجور فست فودها، جز افزایش فشار خون و وارد کردن نمک زیادتر از اندازه به سیستم گوارش و ایجاد مشکلات جور واجور در کوتاه مدت و دراز مدت، هیچ منعفتی نداره.
اگه سبک زندگی مردم در سال جدید عوض شه، میشه جلوی خیلی از مشکلات گوارشی، تنفسی و عضلانی رو گرفت. مثلا می تونیم اینجور کارایی رو انجام بدیم:
۱- آروم غذا خوردن و غذا درست کردن رو تمرین کنیم.
۲- غذا رو خوب بجویم.
۳- غذا رو کم روغن درست کنیم.
۴- به کار گیری غذاهای بخار پز در وعده های غذایی طول هفته رو تجربه کنیم.
۵- با نوشابه های گاز دار تو یه برنامه دراز مدت، به طور دائمی خداحافظی کنیم.
۶- از غذاهای پر نمک و پر کالری و فست فودی واسه همیشه دوری کنیم و با خشکبار کم نمک آشتی کنیم.
۷- از خوردن آب سرد و بردن اون سر سفره واسه همیشه دوری کنیم.
۸- نوشیدن چای داغ به خصوص چای پر رنگ که مشکلات کلیوی و گوارشی به ارمغان می آورد رو کنار بذاریم.
۹- از سبزیجات و جایگزینای خوب مواد پروتئینی مانند سویا و قارچ و لوبیا در وعده های غذایی بیشتر بهره بگیریم.
واسه هر کدوم از این ۹ مورد که در بالا ذکر شد، میشه کتابی چند صفحه ای نوشت و از جنبه های علمی و روانشناختی اون صحبت کرد. نگفته پیداست که عوامل ۹ گانه اشاره شده، بخشی از رژیم غذایی سالم و سبز هستن. افراد می تونن با در نظر گرفتن سن و شرایط بدنی خود، اونا رو استفاده کرده و به عنوان دلیلی واسه تقویت نیروی فکری، ذهنی و بدنی استفاده کنن.
عرقیات چیجوری بدست میاد؟
از هر گیاهی مانند برگ نعنا، بیدمشک، ریحان، گل محمدی یا زیره که دارای رایحه و اسانس باشه، می توان عرقیات گیاهی تولید کرد.
واسه تولید عرق گیاهی، اول آب و ماده معطر که همون گیاه باشه رو می جوشانند. پس از تبخیر آب، عملیات سرد کردن بخار و تقطیر به صورت سنتی یا صنعتی انجام می شه.
مایعی که با تقطیر به دست اومده، همونیه که ما ایرونی ها به اون‌ها عرق گیاهی می بگیم.
طی روند تبخیر و تقطیر، اسانس و رایحه گیاه داخل مولکول های آب نفوذ می کنه و در اصطلاح علمی، آب مقطر تولید می شه.
این آب‌های معطر مقطر، علاوه بر طعم و رایحه خوب، خواص زیادی واسه بدن دارن. ما ایرونی ها معمولا به مایعی که از گلبرگ های گل محمدی جفت و جور می شه، «گلاب» می‌بگیم و بقیه آب‌های معطر مقطر رو «عرق گیاهی» یا «طبی» می نامیم.
خیلی از مردمون شهرهای سنتی کشورمون مثل شیراز، اصفهان، یزد و کاشون، در فصول جور واجور سال به جهات دارا بودن خواص درمان و معطر بودن، از عرقیجات استفاده می کنن. عرقیجاتی که در فصل بهار استفاده می شه، سیستم گوارشی بدن رو تمیز می کنه.
مزاج فصل بهار، معتدل و کمی رو به گرمی داره.
در بعضی از نقاط کشور مانند استانای جنوبی، بهار رو میشه از اوایل اسفند احساس کرد.
اما در شهرهای شمالی کشور مانند اردبیل و آذربایجان که سردسیر هستن، بهار از اواسط اردیبهشت شروع می شه.
اقلیم هر استان ایران، مزاج خاص خود رو داره.
بخاطر این باید در انتخاب عرقیجات متناسب با شرایط اقلیمی دست به کار شد.
سن و جنس افراد هم در نوشیدن عرقیجات بهاری تاثیر گذاره. مثلا، آقایون به نسبت خانوما مزاج گرم تری دارن و افراد سن و سال دار به نسبت افراد جوون، سرد مزاج تر هستن.
عرقیجات دارای سه طبع گرم و سرد و معتدل هستن. در فصل بهار همیشه پیشنهاد شده که از عرقیات با مزاج معتدل و گرم رو به سردی استفاده شه.
البته باید توجه داشت که فرهنگ به کار گیری عرقیجات واسه تقویت قدرت ذهنی و بدنی باید در همه فصول سال مورد اهتمام هموطنان باشه.
عرقیجات سنتی از صنعتی بهتره
نگفته پیداست که ترشی، رب، آب لیمو و خیلی از خوردنیا و نوشیدنیایی که در خونه جفت و جور می شن، بسیار بهتر از نمونه صنعتی و کارخانه ای هستن. افزودنیایی که در کارخانه ها به مواد خوراکی واسه طول عمر بالاتر اضافه می شه، گر چه استانداردهای مخصوص به خود رو داره، اما به هر حال ارزش غذایی رو کم می کنه.
درباره عرقیجات اصلی برقراره. عرقیات سنتی در مقایسه با شکلای جور واجور صنعتی اون خواص بیشتری داشته و موثر تر هستن. در این روش اسانس یا همون عصاره گیاه که روغنی بوده و فایده های درمانی قوی تری داره رو از عرقیجات جدا نمی کنن، اما در کارخانه ها اینجور کاری انجام می شه.
البته امروزه هم دستگاه هایی هست که اسانس رو از عرقیات جدا می کنن.
عرقیجات دو آتشه بهترین نوشیدنی هستن
عرقیات گیاهی دو آتشه مثل دوغ دو آتشه دارای خواص بیشتری هستن. از تقطیر دوباره عرقیجات معمولی، عرقیجات دو آتشه به دست میاد. اونا غلظت بیشتری داشته و آب کمتری ایجاد می کنن. این نوشیدنیا معمولا مزه و بوی تلخ تر و تند تری به نسبت عرقیات معمولی دارن. اسانس گیری با عرقیجات دو آتشه ایجاد می شه.
انسانسا به دلیل غلظت بالا در حجم کمتری استفاده می شن.
در صورت مصرف موضعی اونا در مقادیر زیاد، پوست تاول زده و در صورت میل شدن هم سیستم گوارشی آسیب می بینه.
بهترین عرقیجات واسه روزای بهار
روزای بلند بهار واسه کسایی که دوست دارن رژیم غذایی متفاوتی رو در این فصل قشنگتر تجربه کنن، بسیار مناسب هستش.
در روزای بهاری، بعضی افراد دچار تنش و استرس شده و تند خویی و عصبانیت به واسطه طول روز زیاد زیاد می شه.
در سه ماهه دوم سال که هوا گرم تر می شه، تماشاگر بروز ناهنجاریای بیشتری هستیم.
پس مصرف عرقیجاتی که موجب آرامش و کاهش استرس و اضطراب می شن، پیشنهاد می شه.
عرق بهار نارنج، بیدمشک و گلاب، می تونن واسه افراد کم حوصله و پر استرس به درد بخور باشن.
موارد گفته شده رو میشه در طول روز با مقداری آب لیمو ترکیب کرد و شربتی خنک جفت و جور کرد.
کسایی که همیشه با تشنگی و خستگی در طول روز مواجه هستن، باید از نوشیدنیای گفته شده استفاده کنن.
آرامش اعصاب و رفع بی خوابی رو میشه با عرقیاتی که از گل یا گلبرگ نارنج یا پرتقال بدست اومده باشه، به ارمغان آورد. اگه در مناطقی هستین که شکوفه های بهار نارنج در سه ماهه اول سال به بار می شینه، حتما از نوشیدنیای طبیعی در رژیم غذایی خود استفاده کنین.
عرقیات طبع سرد مخصوص آجیل خورها
کسایی که در این مدت اندازه زیادی آجیل مصرف کردن، باید از عرقیجات طبع سرد استفاده کنن. عرق کاسنی و عرق شاتره، ترکیبی فوق العاده واسه پاک کردن سیستم گوارشی میشه. این ترکیبات نوشیدنی جوشای پوستی به وجود اومده به وسیله گرمی مزاج رو نابود می کنه و واسه پاکسازی روده و کبد و جگر و کلیه، از هر دوایی بهتره.
بعضی از تابستون سال قبل، آلبالو یخ زده هم در فریزر نگهداری کرده و با اون چای درست می کنن. این نوشیدنی رنگی فوق العاده داشته و جلا دهنده خونه.
آدمایی که سرد مزاج هستن باید در به کار گیری عرقیجات سرد بیشتر دقت کنن تا با مشکلات افت فشار خون و بیحالی مواجه نشن.
ماساژ با عرقیجات
اگه عاشق دنیای SPA و ماساژ هستین، از عرقیجات بهاری هم می تونین استفاده کنین. فضاهایی که عصاره اسطوخدوس که خاصیتی ضد درد داره در اون ریخته شده رو در نظر داشته باشین.
موندگاری عرقیجات در آخر ۲ ساله و اگه در این مدت فاسد نشه، خواص خود رو از دست میده.
چای نعناع رو یادتون نره
چای نعنا یکی از بهترین نوشیدنیای بهاری و تابستانیه. نعناع فایده های درمانی بسیاری داره که از اون جمله میشه به ضد نفخ بودن، بهبود حافظه کوتاه مدت و تقویت خلق و خو اشاره کرد.
افزایش سطح هوشیاری آدما به واسطه نعناع ، از دیگر خواص این ماده طبیعی ارزشمنده.
بهتره تموم عرق های گیاهی از جمله عرق نعنا در ظرف های شیشه‌ای نگهداری شن. از اونجا که شیشه های رنگی مانند شیشه های سبز یا قهوه‌ای نور کمتری از خود عبور می بدن، به کار گیری اون ها واسه نگهداری از عرقیات بهتر از شیشه های شفافه. پس از ظرف های شیشه‌ای، ظرف های فلزی (مانند ظرف‌های آلومینیومی) بهترین ظرف ها واسه نگهداری از عرق ها هستن.
در کنار چای نعناع، به کار گیری دم نوش به جای چایای داغ پر رنگ رو در رژیم غذایی بهاری خود اضافه کنین. البته فراموش نشه که به جای قند، از قند قهوه ای یا خشکبار ایرونی تازه مانند انجیر یا توت خشک استفاده کنین. به کار گیری خرما (غذای هدف دار ایرانیان) همیشه باید اولویت اول غذایی افراد در همه سنین باشه.
عرق نعنا تنها شامل رایحه نعنای ترکیب شده با آبه و خاصیت ضد نفخ، ضد درد و ضد اسپاسم (گرفتگی) داره.
از اونجا که تموم ترکیب های نعنا وارد عرق اون نمی‌شه، نمی توان همه خواص برگ نعنا رو به عرق اون نسبت داد، با این حال مصرف این عرق گیاهی پس از غذا و واسه رفع دل درد، نفخ یا هضم بهتر غذا خوبه.
معجونی به نام سکنجبین خیار
کاهو و سرکه /سکنجبین عصرگاهی، بخشی از رژیم غذایی روزگار نه خیلی دور ایرانیان بود که این روزا در کمتر خونه ای تماشاگر مصرف اون به عنوان یه غذای سالم هستیم.
علاوه بر این ، یکی از نوشیدنیای فوق العاده رو میشه سکنجبین خیار دونست که در رفع تشنگی و تقویت قدرت ذهنی تاثیر بسیاری داره.
سکنجبین خیار به عنوان یه نوشیدنی فوق العاده بهاری، وقتی که با کمی عرقیجات همراه شه، مواد غلیظ و چسبیده در مجاری جور واجور بدن رو جدا کرده و اونا رو آماده دفع می کنه.
برخیا به سکنجبین خیار، مقداری آب لیمو و نعناع هم اضافه می کنن که نوشیدن غیر سرد اون، می تونه سرحالی و تازگی فرد در طول روز رو دو برابر کنه.
شربت زعفران و بیدمشک
بهار نارنج و گلاب، سوغات بهاره. این دو رو در فصل بهار میشه خیلی راحت در کاشون و شیراز بدست آورد. خاصیت گرمی اونا رو میشه با اضافه کردن هل و زعفران مشهد، دو برابر کرد.
عرق بیدمشک در مقایسه با موارد قبلی خاصیت سرد و تر داره.
این نوشیدنی، آروم بخش و ضد اضطرابه و قند خون رو کم می کنه.
پیشنهاد شده که این معجون عالی رو به جای شکر، با عسل آمیخته کنین.
زعفران رو در کمی آب جوش ریخته و حل کنین. شکر، آب و تیکهای یخ رو هم درون مخلوط کن بریزین و چند بار روشن خاموش کنین تا یخا خرد شن. عرق بهار نارنج، گلاب، عرق هل، عرق بیدمشک و زعفران آب کرده رو در مخلوط کن به مواد قبلی (شکر، آب و یخ) اضافه کرده و دوباره با هم مخلوط کنین.حالا شربت رو در لیوان ریخته و سرو کنین.
توت فرنگی و لیمو ترش
هرچند توت فرنگیای غیر سنندجی (از نوع جیرفتی) مزه خاصی ندارن، اما در اوایل خرداد، میشه انتظار توت فرنگیای خوشمزه بهاری از مناطق جور واجور کشور رو کشید. ترکیب توت فرنگی و لیمو ترش تازه وقتی با مقداری عرقیجات (با تناسب به طبع و مزاج شما) مخلوط شه، می تونه نوشیدنی بهاری فوق العاده ای واسه همه سنین باشه.
پیشنهادای ۱۰ گانه مهم بهاری
۱- عرقیجات رو در فضای خشک و خنگ نگهداری کنین.
۲- کودکان و نوجوانان، به واسطه نوشیدنیا و خوردنیای صنعتی، علاقه ای به عرقیجات ندارن. ترکیبی از معجونای جور واجور رو با عرقیجات در اختیار اونا بذارین تا ضمن تغییر رژیم غذایی اونا، شامه خود رو با این اجناس طبیعی آشنا کنن.
۳- حتی امکان در خرید عرقیجات سنتی، از نمونه غیر کارخانه ای و سنتی رو در نظر داشته باشین.
۴- اگه در مناطق دهاتی کشور زندگی می کنین، در این فصل می تونین شکوفه ها و گلبرها رو از هم جدا و از درخت پرتقال، نارنج، نارنگی و سیب که روی زمین ریخته شده، عرق گیری کرده و عصاره هایی خوب واسه نوشیدنیای فوق العاده بدست بیارین.
۵- بهترین زمان شروع پاکسازی بهاره در زمان شروع بهار طبی، یعنی روزای آخر زمستون و روزای اول فروردین ماه س که آب و هوا بهاری می شه.
اندام های هدف در پاکسازی بهاره، کبد، کلیه ها و روده ها هستن. واسه پاکسازی می توان از راه های سنتی و عادی ایجاد لینت مزاج، مانند خوردن آش های ملین بهره برد یا در صورت پیشنهاد دکتر متخصص طب ایرونی، از داروی مسهل استفاده کرد.
۶- آدمایی که به هیچ کدوم از راه های پاکسازی اخلاط و سموم بدن عادت ندارن هم باید دقت کنن که در فصل بهار مقدار غذاشون رو نسبت به فصل‌های دیگه کمتر کنن تا مواد زائد و سموم کمتری در بدن شون انباشه شه.
۷- دوری از نوشیدنی های گرمی بخش مانند شربت‌های بسیار شیرین که از انگور یا خرما جفت و جور شده باشن هم باید مورد توجه دارندگان طبع گرم قرار بگیره.
۸- دوری از زیاد خوردن غذاهای تولید کننده خون (مانند شیرینی‌ها، کیک و خامه زیاد) و کم کردن مناسب مصرف شکلای جور واجور گوشت هم باید روش زوم بشه. یه متخصص طب سنتی مصرف دمنوشای گیاهی مانند نعناع، ریحان، بابونه، بهار نارنج، رزماری و آویشن رو واسه کاهش خارش و حساسیت فصل بهار مناسب دونسته.
۹- به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که در متون طب ایرونی از غذاهایی مانند آش، بورانی، اسفناج، بورانی شبدر و یونجه، کاهو سکنجبین، سمنو، آش شبدر و قره قروت به عنوان بهترین و سبک ترین غذاهای ایرونی واسه فصل بهار نام برده شده که انرژی پایه و ویتامین لازم بدن رو تامین می کنن اما خاصیت غذایی کمتری دارن. مصرف این غذاها موجب پاکسازی خون و تقویت اعصاب و قوای بدن میشه.
۱۰- در فصل بهار مصرف حبوباتی مانند ماش، نخود فرنگی و جو هم به وسیله حکمای طب ایرونی پیشنهاد شده که واسه رفع سردی و گرمی اونا، میشه از نوشیدنیایی که در این گفتار معرفی شد استفاده کرد.